Lezing:
"Van karrenspoor tot verharde weg"
Gehouden in "De Leste Geulde" op woensdag 11 september 2013
door mevr. Nel Verstegen-Maessen uit Sevenum.
Verslag van de
lezing over: “Van karrenspoor tot verharde weg” door mevr. Nel Verstegen-Maessen
uit Sevenum. Gehouden op woensdag 11 september 2013.
Voor een redelijk gevulde zaal, 55 personen, hield mevrouw Nel Verstegen een
boeiende lezing over wat zij zelf noemde: “Haar laatste grote klus, een
onderzoek naar het ontstaan van het wegennet in Sevenum”. Dit alles is
samengevat in een tweedelige uitgave: “Van karrenspoor tot verharde weg”, die
half november uitkomt en waarvoor men nu al kan inschrijven. Een
inzage-exemplaar is aanwezig.
Aan de hand van een powerpoint-presentatie verhaalt mevr. Verstegen over het
ontstaan van het wegennet in Sevenum, voor zover dat bekend is natuurlijk. Samen
met de heer Piet van Enckevort zijn de archieven van de gemeente Sevenum
nageplozen en is alles op papier gezet. De eerste bekende kaart was de
“Geometrike Delineatie van de Heerlijkheid Sevenum” uit 1729. Opmerkelijk is dat
toen de vijf bekende hoofdwegen van Sevenum al op de kaart stonden. Dat waren de
wegen naar Horst, naar Maasbree, de Steeg, de Hees en naar de Ulfterhoek. Door
de eeuwen heen is dit patroon gehandhaafd en alleen maar aangevuld en
uitgebreid. Ook andere kaarten werden getoond zoals “De Thiendencarten” uit
1745, de “Kraayenhoffkaart”uit 1850, Tranchotkaarten en kadasterkaarten. Stil
gestaan werd bij de verbetering van de wegen naar Grubbenvorst en naar Horst.
Met name de verbetering van de weg naar Horst viel zo duur uit dat hier
tijdelijk een tolweg van werd gemaakt. Ook de renovatie van het dorpsplein uit
1841 werd behandeld. Interessant was dat Sevenum in de 18e en 19e eeuw nog
omringd werd door veel woeste gronden, tegenwoordig zouden dat natuurgebieden
genoemd worden, die allengs meer ontgonnen werden. Met name na 1900 door de
opkomst van het kunstmest was er veel uitbreiding van landbouwgebied. Dit had
tot gevolg dat er ook meer huizen gebouwd werden en dit noodzaakte weer de
aanleg van meer wegen. Volgens het reglement buurtwegen moest het onderhoud door
middel van hand- en spandiensten uitgevoerd worden. Trouwens de sloten daarbij
moesten door de aanwonenden onderhouden worden. In 1941 werd een zogenaamde
wegenlegger aangelegd, een exacte beschrijving van alle bestaande wegen. Veel
wegen kregen een nummer, sommige een naam, met name in de dorpskern.
Na de pauze beschreef mevr. Verstegen de ontwikkeling van het wegennet vanaf
1945 tot heden. Na de oorlog werd begonnen met herstel van de aangerichte
oorlogsschade, dit nadat eerst de allerergste schade aan de huizen was
aangepakt. Maar vanaf 1947 werden de wegen successievelijk hersteld, uitgebreid
en nieuw aangelegd. In 1962 werd een straatnaamcommissie in het leven geroepen
die als taak kreeg om alle wegen, ook in het buitengebied, te voorzien van
namen. Voorheen werkte men nog veel met wijknummers. Het inwoneraantal van
Sevenum groeide tussen 1950 en 2000 van 3991 naar 7242. Hierdoor was het nodig
dat Sevenum, en ook Kronenberg, behoorlijk uitgebreid moest worden, met als
gevolg dat complete nieuwe wijken werden ingericht met natuurlijk ook nieuwe
wegen. Deze werden allemaal mooi in beeld gebracht. Besloten werd met de
vertoning van een aantal combinatiefoto’s van woningen en plekken in Sevenum
waarbij een oud en een nieuw beeld werden vertoond.
Voor meer informatie verwijs ik ook nog graag naar onze INFO nummer 49 waar op
bladzijde 27 tot en met 33 aandacht wordt besteed aan deze lezing en aan dit
onderwerp.
Verslag: Jan Vissers
|