Excursie
naar Burg Vogelsang en Kornelimünster
6 april 2013
Burg
Vogelsang:
Op een beboste bergwand boven de Urftdalafdamming werd in de jaren 1934 tot
1936 dee erste bouwfase van de "Ordensburg" Vogelsang aangevangen, een
opleidingsplaats voor de komende partijgeneratie van de NSDAP. Het begrip "Ordensburg"
ontstond naar aanleiding van de behoefte van de partij en het staatsbestuur
om zich sterkere symbolen uit de Duitse geschiedenis eigen te maken en ze
ideologisch een andere uitleg te geven.
Het bouwcomplex Vogelsang is in geen geval een middeleeuwse hoogteburcht,
maar een modern utiliteitsgebouw uit gewapend beton met breuksteenblindering;
de wachttoren werd als watertoren gebruikt. De leerlingen waren ook geen
leden van een orde in de zin van de middeleeuwse riddergemeenschappen, maar
fanatieke aanhangers van het systeem die zich arrogant en hoogdravend als
jonkheer karakteriseerden.
De Britse bezettingsmacht installeerde in 1946 rond het terrein een
troepenoefenplaats en richtte een bureau voor een plaatscommandant en een
kazerne in. Daarbij moest ook het nabijgelegen Eifeldorp Wollseifen op bevel
van het Britse militair bestuur ontruimd worden. In 1950 namen de Belgische
strijdkrachten het garnizoen over en gaven het de naam "Kamp Vogelsang". Er
ontstonden talrijke nieuwe bouwcomplexen: Vogelsang werd reeds vroeg
NAVO-oefenterrein, dat eveneens door eenheden van het Duitse leger werd
gebruikt.
Kornelimünster:
Vlakbij Aken ligt het historische plaatsje Kornelimünster dat sinds 1972 ook
deel uitmaakt van de gemeente Aken. Het ligt in het dal van de Inde omgeven
door Walheim, Venwegen, Breinig, Dorf en Brand. Midden in het plaatsje ligt
de centrale markt met fraaie burgerlijke woningen uit de 17e en 18e eeuw.
Opvallend is de gesloten bouwwijze met de smalle huizen met merendeels
spitse gevels. Het bouwmateriaal is een bruinachtige Devonische breuksteen
en de zogenaamde Blauwsteen, een kolenkalksteen. Hier en daar is het gebruik
van vakwerk waar te nemen. De huizen zijn vaak met leien gedekt. De eerste
verdieping van de huizen ligt vaak hoger dan het straatniveau en dikwijls
hebben de huizen kelders. Hier werd onder meer de wijn die op de Burgberg
groeide opgeslagen. Katrollen laten zien dat vroeger ook in de opslagruimtes
op de zolders goederen werden opgeslagen. Erkers en tralievensters
verfraaien de aanblik van het plein. Het stedelijke uiterlijk van het
plaatsje gaat terug op de tijd dat Kornelimünster pelgrimsoord en
toeristenoord was. De bouwwerken zijn nog goed bewaard doordat het plaatsje
tijdens de laatste oorlogen gespaard bleef. We bezoeken tijdens de
rondleiding de Sint-Corneliuskerk.
De vroegere kloosterkerk is nu veranderd in een parochiekerk. De kerk is een
drieschepige kerk waarin het redelijk donker is. In de kerk is een barok
altaar en een barok orgel van J.J. Couven te vinden. Heel fraai is ook het
koorgestoelte op het altaar. Dit is gemaakt in houtsnijwerk. Op de pijlers
zijn enkele fresco’s te zien met een heilige met staf en een heilige die een
duivel aan zijn voeten heeft. Voor in de kerk zijn twee doorgangen waarboven
de beelden van Petrus en Paulus te zien zijn. Ook staat er een zandstenen
beeld van Sint-Cornelius met op de pilaar ook kleine afbeeldingen van
heiligen en pelgrims.
Het aantal
deelnemers bedroeg 52. Het was de laatste dag van een lange koudeperiode,
met het weer hadden we het duidelijk minder goed getroffen. Het sneeuwde
zelfs nog een beetje. Onze gidsen waren de heer René Claeys, die als Vlaamse
militair gediend had in Vogelsang, en de heer Jost Stodt, die in Maastricht
geneeskunde had gestudeerd. De gids in Kornelimünster was de heer Herbert
Wilms van de Heimatverein Kornelimünster.
"Kaffee en Kuchen"
De filmzaal uit de 50er jaren,
geheel in originele stijl gerestaureerd
Onze Vlaamse gids, de heer René
Claeys leidt ons met kennis en humor door Vogelsang
De andere uitstekende
Nederlandstalige gids, de heer Jost Stodt
Aan het complex zullen nog
gedurende een lange tijd restauratiewerkzaamheden plaatsvinden
De (naoorlogse) kazerne
Het complex "Vogelsang" van de
architekt Clemens Klotz uit Keulen
"Burgschänke" nu
Interieur van de eetzaal van de
"Burgschänke" omstreeks 1938
"Burgschänke" omstreeks 1938
Haardkamer nu
Haardkamer met reliëf "Wilde
Jagd" omstreeks 1938
Aankomst in Kornelimünster
Kennismaking met de gids, de
heer Herbert Wilms, die uitgebreid stil zal gaan staan bij de Kornelimünster
monumenten.
Benediktiner Abtei
Kornelimünster
Het "Kölner Tor"
Bergkirche St. Stephanus
De 1000 jaar oude crypte van de
bergkirche St. Stephanus
Interieur van de St.
Korneliuskirche
Barokorgel van de St.
Korneliuskirche
Huizen aan de markt van
Kornelimünster